NIP przedsiębiorstwa w spadku

Wprowadzenie ustawy o zarządzie sukcesyjnym spowodowało dokonanie zmian w wielu innych ustawach.

W niniejszym wpisie przyjrzymy się zmianom ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, gdzie wprowadzono zmiany dotyczące NIPu zmarłego przedsiębiorcy. Podkreślić trzeba, iż wcześniej w razie śmierci przedsiębiorcy, wygasały identyfikatory podatkowe, takie jak numer NIP, przez co np. nie można było składać deklaracji podatkowych dotyczących przedsiębiorcy po jego śmierci.

W szczególności musimy skupić się na treści art. 12 ww. ustawy. Przepis ten przewiduje następujące konsekwencje związane ze śmiercią przedsiębiorcy oraz powstaniem przedsiębiorstwa w spadku:

– NIP nadany przedsiębiorcy przechodzi na przedsiębiorstwo w spadku,

– NIP wygaśnie, jeśli spadkobiercy nie powołają zarządcy sukcesyjnego,

– NIP wygaśnie wraz z wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego,

– do czasu wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego można używać NIPu przedsiębiorcy, jeśli działalność jest dalej prowadzona pod firmą przedsiębiorcy i w terminie 2 miesięcy śmierci zostanie zgłoszone do naczelnika urzędu skarbowego kontynuowanie prowadzenia tego przedsiębiorstwa,

– jeśli zaś nie ustanowiliśmy zarządu i nie zgłosiliśmy naczelnikowi urzędu skarbowego to posługiwanie się NIPem nie wywoła skutków prawno-podatkowych dla przedsiębiorstwa w spadku.

Szczególnie praktyczna, ze względów podatkowych, wydaje się możliwość używania NIPu zmarłego przedsiębiorcy w sytuacji kiedy nie chcemy, bądź mamy wątpliwości, czy powołać zarządcę sukcesyjnego. Wtedy przez 2 miesiące osoby upoważnione do dokonania czynności zachowawczych, a więc m.in. spadkobiercy ustawowi mogą pozamykać sprawy podatkowe, pod warunkiem dokonania zgłoszenia w urzędzie skarbowym.

Z powyższej ustawy wynika także obowiązek zarządcy sukcesyjnego aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych. W okresie od dnia śmierci przedsiębiorcy do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego albo wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, a także w okresie od dnia, w którym zarządca sukcesyjny przestał pełnić tę funkcję, do dnia powołania kolejnego zarządcy sukcesyjnego albo wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego obowiązek aktualizowania danych za przedsiębiorstwo w spadku wykonują osoby, które są upoważnione do dokonania czynności zachowawczych (małżonek zmarłego przedsiębiorcy, spadkobierca ustawowy, spadkobierca testamentowy, zapisobierca windykacyjny).

Na koniec warta podkreślenia jest jeszcze jedna kwestia, która może wydawać się nie do końca oczywista. To przedsiębiorstwo w spadku jest podatnikiem, a nie zarządca sukcesyjny. Taki stan może trwać nawet dwa lata, do czasu wygaśnięcia zarządu.